بعضی از سوره های
قرآن، بیش از یک نام دارد . حتی سوره ی حمد بیست و چند نام دارد . ولی از نامهای
متعدد برخی سوره ها، همه مشهور و معروف نیست و سوره ها با بعضی از آنها برای مردم
مشهورتر است .
در
اینجا به این نامهای متعدد که در کتب علوم قرآنی مطرح است اشاره می شود :
سوره
فاتحه ( سوره اول )، نامهای دیگرش عبارت است از حمد، شکر، وافیه، نور، سبع
المثانی، کافیه، ام الکتاب، کنز، اساس، راقیه، شافیه، شفاء، صلاه، دعا، سوال،
مناجات، ام القرآن و...
همچنانکه
می بینید بعضی از این نامها معروف است و نیز در ذکر این سوره به بعضی از این
نامها، این مناسبت مورد نظر بوده که در محتوای سوره، این مسائل مطرح است، یا در
بعضی روایات، که از سوره حمد، با این عناوین یاد شده است .
سوره
بقره : به نام فسطاط القرآن و سنام القرآن هم یاد شده است .
سوره آل عمران : در برخی روایات، سوره بقره و آل عمران به نام
« زهراوین » آمده است .
سوره
مائده ( سوره 5 ) نامهای دیگرش : سوره عقود، منقذه .
سوره
انفال (8) نام دیگرش : سوره بدر .
سوره
توبه (9) نامهای دیگرش : سوره برائت، فاضحه، عذاب، مقشقشه، منقره بحوث، حافره،
مثیره مبعثره، فخریه مشرده مدمدمه و ...
سوره
نحل (16) نام دیگرش : سوره نعم است
سوره
اسراء (179 نامهای دیگرش : سوره بنی اسرائیل، سبحان .
سوره
کهف (18) : که به نام سوره اصحاب کهف وسوره حائله هم گفته شده است .
سوره
طه (20 ) : نامهای دیگرش : کلیم، حکیم .
سوره
نمل (27) سوره سلیمان
سوره
سجده (32) : سوره مضاجع
سوره
فاطر (35) : سوره ملائکه
سوره
یس (36) : نامهای دیگرش : قلب القرآن، ریحانه القرآن، مدافعه، قاضیه می باشد .
سوره
زمر (39) : نام دیگرش غرف است .
سوره
غافر (40 ) : نامهای دیگرش : مومن، طول .
سوره
فصلت (41) : نامهای دیگرش : مصابیح، حم سجده، سجده .
سوره
جاثیه (45): نامهای دیگرش شریعت، دهر .
سوره
محمد (47) : نام دیگرش باسقات
سوره
قمر (54) : سوره اقتربت .
سوره
الرحمن (55) : عروس قرآن
سوره
حشر (59) : سوره بنی نضیر
سوره
ممتحنه (60): سوره امتحان، مرأه .
سوره
صف (61) : سوره حواریین
سوره
تحریم (66) : سوره متحرم، لم تحرم
سوره
ملک (67) : سوره تبارک، مانعه، منجیه، مجادله، واقیه
سوره
معارج (70) : سوره واقع
سوره
دهر (76) : نامهای دیگرش سوره انسان و هل اتی است .
سوره
نبأ (78) : نامهای دیگر ش سوره تساول، معصرات، عم است .
سوره
عبس (80) : سوره اعمی
سوره
تکویر (81) : سوره کورت
سوره
مطففین (83) : سوره تطفیف
سوره
فجر (89) : سوره امام حسین (ع)
سوره
انشراح (94) : سوره الم نشرح، سوره شرح .
سوره
بینه (98) : سوره لم یکن، اهل الکتاب، قیامت، بریه، انفکاک .
سوره
ایلاف (106) : سوره قریش .
سوره
ماعون (107) : سوره دین
سوره
کافرون (109) : سوره عبادت، مقشقشه
سوره
نصر (110 ) : سوره تودیع .
سوره
تبت (111 ) : سوره مسد
سوره
اخلاص (112) : سوره توحید، اساس، قل هو الله .
سوره
ناس و فلق (113 – 114 ) : سوره معوذتین، مشقشقتان
سوره بقره:
در حدیثى بنام «فسطاط القرآن »نامیده
شده و در حدیثى دیگر بنام «طیبه »بوده است.
سوره آل عمران:
در تورات بنام «طیبه »بوده است.
سوره مائده: «سوره عقود »و «سوره متقذه »نیز گفته می شود.
سوره انفال :بقول ابن عباس «سوره بدر »است.
سوره برائت:
بنام «توبه »و «فاضحه »و «سورة العذاب »و «بحوث »و «حافره »و «مثیر »و «مبعثره »و
«مخزیه »و «منکله »و «مشرده »و «مدمدمه »نیز نامیده شده است.
سوره نحل:
را «سورة النعم »نیز می گفتهاند.
سوره اسراء:
«سوره سبحان »و «سوره بنى اسرائیل »نیز
گفته می شود
.
سوره کهف:
«سورة اصحاب الکهف »نیز گفته شده ،و در
تورات نیز بنام «حائله است.
سوره طه:
«سورة الکلیم »و «سورة موسى »نیز نامیده
می شود
سوره شعراء:
در برخى تفاسیر «سورة الجامعه »نامیده
شده است.
سوره نمل:
نام دیگرش «سوره سلیمان »است.
سوره سجده:
نام دیگرش «سورة المضاجع »است.
سوره فاطر:
نام دیگرش «سورة الملائکه »است.
سوره یس:
رسول اکرم آن را «قلب القرآن »نامیده و
نام آن در تورات «معمّه »و در برخى احادیث «مدافعه »و «قاضیه »است .
سوره صافات:
نام دیگرش «سورة الذبیح »است.
سوره ص:
نام دیگرش «سورة داود »است.
سوره زمر:
نام دیگرش «سورة الغرق »است.
سوره غافر:
دو نام دیگرش «سورة الطول »و «سورة
المؤمن »است.
ترتیب نام سوره ها به شعر
بعد حمد و بقره ، عمران ف نساء و مائده
از نعم اعراف و نفل و توبه بستان فائده
بعد یونس هود و یوسف رعد ابراهیم و حِجر
نحل و اسری کهف و مریم سوره طه بذکر
انبیا حج مومنون خوان نور و فرمان شعراء
نمل و قصه عنکبوت و روم و لقمان و سجده را
حزب و سبأ فاطر و یس و صفّ صاد و زُمر
مومن و مصباح و شوری زخرف دخان و هم زبر
جاثیه احقاف محمد(ص) و ان دگر فتح حجر
قاف می دان ذاریات و طور و هم نجم و قمر
بعد رحمن واقعه بعدش حدید است و جدال
حشر و بعدش امتحان صف جمعه با عز و جلال
پس منافق پس تغابن بعد این دو وان طلاق
بعد از تحریم و مُلک و نون بعد این سه حاق
پس از معارج نوح و جن و تزمیل و تدثیر و قیام
دهر و مرسل بین نبأ نازع عبس تکویر نام
فطر و صف و شق و برج و طارق اعلی العلی
غاشیه فجر و بلد شمس است و لیل است و ضحی
انشراح و تین علق قدر است بعدش بیّنه
بعد از آن زلزال می دان عادیات و قارعه
پس تکاثر عصر و همزه و فیل ایلافت حصر
بعد ماعون کوثر است و کافرون را بعد نصر
از لهب اخلاص می دان و فلق ختمش به ناس
بحث ختم سوره ها از شرح می کن اقتباس
| سبز | یوسف43 | |
| سفید | بقره187 | |
| سیاه | بقره187 | |
| زرد | بقره69 | |
| سرخ | فاطر27 | |
| سیاه متمایل به سبز | اعلی5 | |
| زردپررنگ | بقره69 | |
| سبزسیه فام | الرحمن64 | |
| منبع | سایت اندیشه قم | |